Vrijwel iedereen van twintig jaar en ouder herinnert zich nog waar hij was op 11 september 2001. De aanslagen op de twee torens van het World Trade Center zijn niet iets om ooit te vergeten en het stond voor mij dan ook vast dat ik naar de herdenkingsplaats wilde gaan tijdens mijn allereerste bezoek aan New York. Het was niet iets waar ik diep over had nagedacht van te voren, het was meer iets van ‘dat wil ik doen’. Ik wilde daar op die plek stilstaan bij al die mensenlevens die op die dag op zo’n vreselijke manier verloren gingen.
Ik wist dat er inmiddels een nieuw WTC gebouwd wordt en dat de Freedom Tower (One WTC) binnenkort af zal zijn. Deze wolkenkrabber torent inmiddels boven de skyline van New York uit.
Wat ik niet wist is wat er precies van de herdenkingsplek gemaakt was. Het verraste mij hoe bijzonder het 9/11 Memorial geworden is. Ik had geen idee dat ze de plekken waar de ingestorte Noord- en Zuidtoren stonden niet opnieuw bebouwd hebben en dat de nieuwe WTC-gebouwen allemaal om deze Memorial heen gebouwd worden. Ze hebben de exacte omvang van de gebouwen uitgegraven en in deze grote maar toch kleine vierkanten, watervallen gemaakt die eindigen in waterbakken. Om de twee waterbakken heen zijn brede randen gemaakt waarin de namen gegraveerd zijn van alle mensen die bij de aanslagen zijn omgekomen.
Het is een sereen, bijna eerbiedig park geworden met meer dan vierhonderd bomen en vele bankjes om te gaan zitten en stil te staan bij de grote verliezen van die dag. Een plek van rust waar alle slachtoffers blijvend herinnerd kunnen worden. Een van de bomen die er staat wordt de survivor tree genoemd. Deze boom werd na de aanslagen onder het puin ontdekt en is weer tot leven gebracht. Een verhaal van hoop en leven op een plek van dood en verderf.
Ik werd geraakt door het ruisende water. Door de hoeveelheid namen van de slachtoffers. Door de witte rozen die in sommige namen gestoken waren, ter ere van hun verjaardag. Door de namen van vrouwen die daar gestorven waren met hun ongeboren kind. Door de onoverwinnelijkheid van de Freedom Tower die zijn schaduw werpt over de twee verdwenen torens. Door het feit dat deze verschrikkelijke plek nu zo sereen is.
Het stoorde me dat er zoveel toeristen waren die selfies maakten of poseerden voor de watervallen. Waarom daar? Waarom wil je op de foto staan met al die namen of met die gaten in de grond waar ooit twee WTC-torens stonden? Een bewijs voor het thuisfront dat je er geweest bent? Tss, dacht ik.
Maar nu denk ik dat het ook een andere reden kan hebben. Zou zo’n foto niet gewoon een bewijs zijn dat je er nog bent en dat ze ons niet klein gekregen hebben? Eigenlijk is dat laatste niet verkeerd. Zo veel mensen zijn die dag het slachtoffer geworden van terrorisme. Maar wij zijn er nog en moeten door zonder hen. Wij herdenken hen en vergeten het nooit, maar laten ons niet bang maken door terreur.
(c) Carien Touwen 2014